Świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie pielęgnacyjne
Od początku 2024 roku zmienią się zasady korzystania ze świadczenia pielęgnacyjnego
Świadczenie pielęgnacyjne
Co to jest świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobom, które muszą zająć się niepełnosprawnym członkiem rodziny. Od 1 stycznia w przepisach regulujących przyznawanie świadczenia pojawią się zmiany.
Najważniejsze zmiany
Od nowego roku świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało opiekunom osób z niepełnosprawnościami poniżej 18 roku życia. Świadczenie będzie można łączyć z pracą zarobkową. Poszerzy się również grupa osób, które będą mogły z takiego wsparcia korzystać. Od stycznia wysokość świadczenia pielęgnacyjnego będzie wynosiła 2988 zł (podstawowa kwota).
Komu będzie przysługiwać świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie pielęgnacyjne będą mogły otrzymać osoby, które sprawują opiekę nad osobami z niepełnosprawnościami do ukończenia przez nie 18. roku życia.
Zmienione przepisy rozszerzają również krąg osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. Będzie ono przysługiwać:
- matce albo ojcu,
- innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny oraz ich małżonkom,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- oraz nowej grupie opiekunów: rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
Możliwość łączenia pracy zawodowej z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego
Jedną z najważniejszych wprowadzanych zmian jest możliwość łączenia aktywności zawodowej z korzystaniem z tej formy pomocy. Świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać opiekunom bez jakichkolwiek ograniczeń lub limitów w zakresie podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Ponadto świadczenie będzie przysługiwać również, gdy opiekun ma ustalone prawo do renty lub emerytury
Podwyższenie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego
Nowe przepisy przewidują również, że w przypadku gdy opiekun zajmuje się więcej niż jedną osobą to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jest podwyższana o 100% na drugą i każdą kolejną osobę pod opieką.
Orzeczenia bez zmian
Nie ulegają natomiast zmianie rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, które są wymagane przy ubieganiu się o świadczenie pielęgnacyjne.
Wnioski o świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach
Wnioski o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na nowych zasadach będzie można składać od 1 stycznia 2024 r. w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Krośnicach oraz drogą elektroniczną za pośrednictwem portalu Emp@tia.
Wniosek będą musiały złożyć także osoby, które pobierają świadczenia na starych zasadach, a będą chciały korzystać z pomocy w oparciu o nowe przepisy.
Przepisy przejściowe, świadczenie na starych zasadach i specjalny zasiłek opiekuńczy
Z wejściem w życie nowych przepisów zostają uchylone zasady przyznawania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Jednak na podstawie przepisów przejściowych specjalny zasiłek opiekuńczy będzie mógł być nadal przyznawany na zasadzie „zachowania praw nabytych”. Dotyczy to również świadczenia pielęgnacyjnego.
Oznacza to, że osoby, które mają lub będą miały prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego na starych zasadach, mogą z nich korzystać do końca okresu, na jaki te świadczenia zostały przyznane, także wtedy, gdy podopiecznemu zostanie wydane nowe orzeczenie. Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na starych będzie przysługiwać również wtedy, gdy wniosek na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy (czyli w ciągu 3 miesięcy od dnia 31 października danego roku kalendarzowego).
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki
W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki opiekun zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć.
Świadczenie wspierające wypłacane przez ZUS
Od 1 stycznia 2024 r. pojawia się nowy rodzaj świadczenia, czyli świadczenie wspierające, które będzie skierowane bezpośrednio do pełnoletnich osób z niepełnosprawnościami, tak, aby mogły decydować jak wykorzystywane ma być otrzymywane wsparcie. Świadczenie wspierające będzie przysługiwać bez względu na dochody i niezależnie od innych form wsparcia otrzymywanych przez osoby z niepełnosprawnościami (np. niezależnie od renty socjalnej).
Warunkiem uzyskania świadczenia wspierającego jest ustalenie poziomu potrzeby wsparcia – na poziomie od 70 pkt do 100 pkt. Decyzje o ustaleniu poziomu wsparcia będą wydawały wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, natomiast świadczenie będzie przyznawał i wypłacał Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość świadczenia wspierającego będzie uzależniona od poziomu potrzeby wsparcia.
Wprowadzono trzy terminy, od kiedy będzie dostępne świadczenie wspierające:
- od 1 stycznia 2024 r. - dla osób z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 87 do 100 pkt,
- od 1 stycznia 2025 r. - dla osób z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 pkt,
Od czego zacząć ?
W pokoju nr 4a należy złożyć wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wraz z kompletną dokumentacją.
Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku?
- kserokopia orzeczenia o niepełnosprawności, albo (oryginał do wglądu);
- kserokopia orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności (oryginał do wglądu).
UWAGA! W przypadku, gdy okoliczności sprawy mające wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych wymagają potwierdzenia innym dokumentem niż wyżej wymienione, podmiot realizujący świadczenie może domagać się takiego dokumentu.
Warunki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego:
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
- matce albo ojcu,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną, w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2015 r. poz. 583 ze zm.) ciąży obowiązek alimentacyjny,
z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem
o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami:
1) konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje także innej osobie niż spokrewniona w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- nie ma osób, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad osobą w wieku do ukończenia 18 roku życia ustalane jest niezależnie od dochodów rodziny i na czas nieokreślony, a jeżeli orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony – do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości:
- od dnia 1 stycznia 2024 roku w wysokości 2988,00 zł
Kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna,
osoba wymagająca opieki:
- osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
- osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Jak długo czeka się na załatwienie sprawy?
- Postępowanie w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego kończy się wydaniem decyzji administracyjnej w terminie 30 dni od daty złożenia kompletu dokumentów. W przypadku konieczności przeprowadzenia szczegółowego postępowania administracyjnego termin załatwienia sprawy może ulec wydłużeniu.
- Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad osobą w wieku do kończenia 18 roku życia ustala się na czas nieokreślony, chyba
że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony.
Wypłata świadczeń:
Świadczenie pielęgnacyjne wypłaca się najpóźniej do końca miesiąca, w którym złożono wniosek. W przypadku jednak złożenia wniosku po 10 dniu miesiąca świadczenie pielęgnacyjne wypłaca się najpóźniej do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek.
Przepisy prawne obowiązujące przy załatwianiu sprawy:
- ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 390 ze zm.);
- rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 6 lipca 2023 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz.U. 2023, poz. 1340)
- rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz. U. 2021, poz. 1481),
- ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2023 r., poz. 775 z późn. zm.);
Zasady ustalania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego:
- Pierwszy wniosek
Aby nabyć prawo do świadczenia od miesiąca złożenia wniosku w zespole ds. orzekania o niepełnosprawności, wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego należy złożyć w terminie 3 miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.
- W przypadku kontynuacji pobierania świadczenia pielęgnacyjnego
W przypadku utraty ważności poprzedniego orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności należy:
- złożyć wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności w terminie 1 miesiąca od daty utraty poprzedniego orzeczenia w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
- złożyć Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w terminie trzech miesięcy od dnia wydania orzeczenia
o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
Tryb odwoławczy.
Od decyzji w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego służy stronie prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu| w terminie 14 dni od daty jej otrzymania. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krośnicach.